In Nederland zijn we tot nu toe vooral gewend aan een standaard lichtgewicht slaapsysteem met een slaapzak, slaapmat, kussentje en eventueel een lakenzak als we gaan kamperen. Het belangrijkste doel van een slaapsysteem is om je ‘s nachts tijdens je wandeltocht warm te houden. In deze blog willen we de belangrijkste onderdelen van het slaapsysteem bekijken en zien of we daar enige verbeteringen in kunnen aanbrengen.
We gaan zowel de voor- als nadelen van verschillende opties bekijken. Ons doel is dat dit je zal helpen om het perfecte slaapsysteem voor jezelf samen te stellen.
We willen vooral stilstaan bij de laatste trend onder slaapzakken. De Quilt, wat is het, wat zijn de voordelen en de nadelen aan een quilt?
Wat maakt deel uit van het perfecte lichtgewicht slaapsysteem?
- Slaapzak of backpack quilt
- Slaapmat
- Kussentje
- Slaapmat hoes of eventueel lakenzak
Laten we deze onderdelen een voor een bekijken om te zien of we zo een perfect slaapsysteem kunnen samenstellen.
Tijdens het vergelijken en samenstellen van het perfecte slaapsysteem richten we ons vooral op een 3-seizoenen slaapsysteem. Dit is omdat de meeste wandelaars voornamelijk in zomerse condities wandelen, en vaak een hele specifieke set hebben voor als ze in winterse omstandigheden gaan kamperen.
Bij het uitzoeken van een lichtgewicht slaapsysteem is het verstandig om eventueel de aanschaf van een lichtgewicht tent in gedachten te houden. Let erop dat je tent groot genoeg is om je slaapmat in te kunnen leggen. Lijkt logisch maar je kunt je er echt op verkijken.
Ultieme lichtgewicht combinatie slaapmat en slaapzak?
Voor de vele doorgewinterde wandelaars en trekkers komt, als men denkt aan een slaapsysteem, direct de gedachte aan hun warme mummiemodel slaapzak naar boven. Voor velen staat een mummie slaapzak gelijk aan een warme nachtrust. Een mummiemodel slaapzak is zeker een goede keuze als je bang bent dat je het ‘s nachts koud gaat krijgen. Maar als je je slaapsysteem goed uitdenkt kun je zeker een paar honderd gram besparen op je systeem en net zo warm slapen.
Na veel speurwerk zijn we er zelf achter gekomen dat we gaan overstappen op een nieuw systeem, althans redelijk nieuw hier in Nederland. In Amerika en Australië wint de backpack quilt al redelijk terrein ten opzichte van de standaard mummie slaapzak. Wij raden jou ook aan om over te gaan naar een quilt. We laten je graag de voor- en nadelen hiervan zien zodat je begrijpt waarom we overstappen.
Slaapzak vs backpack quilt
Op dit moment wordt er stevig gediscussieerd onder de lichtgewicht trekkers en wandelaars welk systeem beter is. Beide hebben zo hun voor- en nadelen. Veel van de voor- en nadelen zijn gerelateerd aan de situatie en aan je persoonlijk voorkeur. Het is daarom goed om na te denken dat het belangrijkste van je uitrusting is, dat het voldoet aan je vereisten en dat je voor jezelf weet wat het limiet van de uitrusting is.
Voordelen slaapzak
- Warmer – Een mummiemodel slaapzak is normaal gesproken warmer omdat je geen last van tocht hebt (een probleem met sommige quilts). Ze hebben vaak een capuchon en lopen naar de voeten taps toe om de ruimte te verminderen waardoor er minder “loze” ruimte met lucht verwarmt hoeft te worden.
Nadelen van een slaapzak
- Zwaarder – Een slaapzak is vaak zwaarder dan een quilt omdat er meer stof en vulling in een slaapzak zit.
- Minder veelzijdig – Vaak heeft een slaapzak wel een rits maar deze kun je niet altjid ver genoeg open doen voor de nachten in warmere klimaten.
- Kan beperkend voelen – Voor sommige mensen is het spits toelopen van een mummie slaapzak te beperkend en voelt men er zich claustrofobisch in.
Voordelen quilt
- Lichter – In vergelijkbare temperatuuraanduiding zijn de quilts vaak lichter in gewicht dan een slaapzak. Een quilt ligt over je heen en niet onder je. Het gedeelte van een slaapzak wat onder je ligt wordt samengeperst, waardoor dit gedeelte geen isolerend vermogen heeft. De isolatie die je slaapmat geeft van de grond, de R-waarde, is wat je van onderen warm houdt.
- Veelzijdiger – Een quilt kun je openen waardoor je een platte quilt krijgt die je ook thuis op de bank zou kunnen gebruiken om warm te blijven.
- Minder beperkend – Een quilt, is als een deken dat over je heen ligt waardoor het voelt alsof je thuis in bed ligt met een normale deken over je heen. Daardoor kun je makkelijk draaien in je slaap en kun je ook makkelijk een arm of been buitenboord gooien om af te koelen.
Nadelen van een quilt
- Minder warm – Zoals gezegd heeft een quilt geen capuchon waardoor je misschien een muts wilt dragen als je slaapt. Er kan ook tocht optreden omdat de zijkanten van de quilt ondanks de riempjes en elastiekjes toch open kan staan gedurende de nacht.
Waar let je op bij een lichtgewicht slaapzak
Temperatuur labels
Natuurlijk let je in eerste instantie, of je nu op zoek ben naar een slaapzak of naar een quilt, op de comforttemperatuur van de slaapzak. Er staan vaak 3 temperaturen op een slaapzak vermeld. Comfort, dit is de maximale temperatuur waarmee een vrouw comfortabel kan slapen. Maximum, dit is de maximale temperatuur waarmee een man comfortabel kan slapen. Extreme, dit is de temperatuur waarbij een vrouw voor 6 uur in een slaapzak kan liggen zonder te overlijden aan onderkoeling.
Normaal gesproken is een slaapzak/quilt met een comforttemperatuur van 0-5 ℃ zeer geschikt voor de Nederlandse weercondities tijdens alle drie de seizoenen. Tijdens de zomer zul je deze kunnen openritsen om het niet te warm te krijgen.
Vulmateriaal
De kwaliteit van een slaapzak wordt voornamelijk bepaalt door de vulling: of deze synthetisch of dons is en uit hoeveel procent dons de vulling bestaat. Het voordeel van een synthetische vulling is dat deze sneller droogt dan een donzen vulling. Dit kan handig zijn als je veel in natte omgevingen moet slapen. Maar een synthetische slaapzak heeft in natte toestand net zo min een isolatiewaarde dan een donzen slaapzak.
Ondanks dat de synthetische vulling veel verbeteringen heeft doorgemaakt in de afgelopen paar jaar, is het nog steeds niet gelijk aan de warmte en pakformaat van een donzen slaapzak. Een donzen slaapzak is veel lichter dan een soortgelijke synthetische slaapzak en je kunt hem ook nog eens veel kleiner inpakken.
Wil je een goede slaapzak aanschaffen dan is het verstandig te letten op de kwaliteit van de vulling, 85%/15% betekent 85% dons en 15% veren vulling. Dons heeft een betere isolatie dan veren. Daarom is het goed om een zo goed mogelijke vulling te vinden. Maximaal haalbaar is rond de 95% dons vulling. Een goed gevulde slaapzak met dons is niet goedkoop, maar je kunt er wel 10-20 jaar van genieten.
Vulkracht (fill power) donzen slaapzak
Waar je ook op wilt letten bij het aanschaffen van een slaapzak is de vulkracht, ook wel fill power of loft genoemd. De loftwaarde geeft aan hoe goed de vulling lucht vasthoud. Een loftwaarde van 450-550 wordt normaal gesproken van lage kwaliteit beschouwd, een vulkracht waarde van 750 is goed en voor de topcategorie kom je in de +850 cuin. De vulkracht bepaalt voor een deel de isolatieweerstand van de slaapzak.
Niet alleen is de vulkracht belangrijk, maar ook het vulgewicht. Vulgewicht is hoeveel dons er in de slaapzak gaat. De combinatie van deze twee factoren bepaalt de temperatuurwaarden van de slaapzak. Twee slaapzakken kunnen dus dezelfde temperatuurwaarden hebben, waarbij de ene slaapzak gevuld is met een loft van 500 en de andere met een loft van 750. Dan zul je zien dat de slaapzak met de loft van 750 lichter is dan die met een loft van 500. Ongetwijfeld zal de slaapzak met een loft van 750 ook een stukje duurder zijn.
Gewicht
Natuurlijk wil je een slaapzak die zo licht mogelijk is maar die je wel goed warm houdt. Houdt er rekening mee dat een donzen slaapzak met een comforttemperatuur van 0-5 ℃ ongeveer tussen de 650-1000g zal zijn.
Welke lichtgewicht slaapzak en/of quilt raden wij aan?
Er zijn zo veel “lichtgewicht” slaapzakken te koop dat je snel door de bomen het bos niet meer ziet. En zoals je hierboven hebt gelezen zijn er veel factoren betrokken bij het samenstellen van een slaapzak of quilt van hoge kwaliteit. Daarom hebben we de top 6 slaapzakken en quilts samengesteld die aan die hoge eisen voldoen.
Wil je echt een lichtgewicht slaapsysteem samenstellen begin dan met een dons gevulde quilt. De Therm-a-Rest Corus 32F/0℃ is de beste optie die op dit moment verkrijgbaar is in Nederland. Vooral als je kijkt naar Prijs, Gewicht en Kwaliteit. Met een gewicht van 561g kun je deze zeker een ultra-lichtgewicht noemen en dat voor een prijs van ong. € 205,-
Therm-a-Rest is een van de bekendste fabrikanten van outdoor gear. Ze zijn vooral bekend van hun slaapmatjes, en ook deze slaapzak quilt is het resultaat van hun vakmanschap.
Waar let je op bij een lichtgewicht slaapmat
Een lichtgewicht slaapmatje is een essentieel onderdeel van een slaapsysteem. Als slaapmat heb je de keuze uit een opblaasbare slaapmat of een schuimrubber, foam slaapmat.
Het voordeel van een schuimrubber gesloten cellen foam matje is dat deze niet lek kan raken en je dus altijd dezelfde isolatieweerstand en comfort houdt wat er ook gebeurd. Deze matjes zijn niet altijd heel klein in te pakken en je moet ze vaak aan de buitenkant van je rugzak dragen.
Het voordeel van een opblaasbare slaapmat is dat deze iets comfortabeler slapen en dat je ze kleiner kunt inpakken dan een foam matje. Het verschil in gewicht is bijna nihil dus dit kun je buiten beschouwing laten. Het komt er uiteindelijk op neer wat je zelf liever hebt. Als je voornamelijk naar de prijs zult kijken kom je ongetwijfeld uit bij een foam matje, omdat deze een stuk goedkoper zijn dan opblaasbare matjes.
R-waarde ook wel R-Value genoemd
De R-waarde is de thermische weerstand van je slaapmatje. Dit bepaalt hoeveel lichaamswarmte je gedurende de nacht naar de grond zult verliezen. Slaapmatjes die speciaal voor de winter bedoeld zijn hebben meestal een R-waarde van rond de 5,5-6 en matjes voor de warmere omstandigheden zo rond de 2. De ideale R-waarde voor een 3-seizoenen slaapmatje is zo ongeveer rond de 3,2-3,5.
- Het antwoordt op Wat is de R-waarde van een slaapmat vind je in onze speciale blog over dit onderwerp.
Prijs
Een opblaasbare slaapmat is vaak duurder dan een slaapmat van foam, gemiddeld is de prijs voor een goede opblaasbare slaapmat rond de € 130,- en voor een foam slaapmat rond de € 40,-.
Welke lichtgewicht slaapmat raden wij aan?
Je zult ongetwijfeld goedkopere en lichter slaapmatjes kunnen vinden. Maar het is ook goed om na te denken over de stevigheid van het materiaal en of de R-waarde van de slaapmat ook werkelijk getest is. Veel goedkopere slaapmat producenten laten de R-waarde niet testen en daardoor kun je misschien in de vroege lente of late herfst bedrogen uitkomen met je slaapmatje.
Wij zijn groot fan van de Exped SynMat slaapmatjes. Wij hebben een Exped SynMat waar we na vele jaren nog steeds veel plezier van hebben. Een keer hebben we meegemaakt dat één van de naden in het midden van de slaapmat losliet waardoor er een grote bel ontstond, onmogelijk om daar nog op te slapen. Maar na contact met de klantenservice van Exped werd ons een nieuwe slaapmat opgestuurd.
Je kunt dus wel voorstellen dat wij zeer tevreden zijn over de klantenservice van Exped. Om nog maar niet eens te spreken over het comfort tijdens onze nachten in de tent.
Dit is onze favoriet:
Exped SynMat UL M
Met slechts 450 gram is dit echt een lichtgewicht. De R-waarde van deze slaapmat is 3,3 waardoor je deze goed kunt gebruiken in nachten die zelfs onder het vriespunt komen. Afmetingen van deze slaapmat zijn; 183 x 52 x 7 cm. Je kunt deze slaapmat ook in een langere en bredere versie krijgen 197 x 65 x 7 cm, deze weegt 595 gram.
Heb je liever een warmer, lichter of foam model slaapmatje? Bekijk dan onze lijst met lichtgewicht matjes.
Slaapmat hoes
Ben je ervan overtuigd dat je het beste een quilt kunt gebruiken in combinatie met een slaapmatje dan raden we aan om bij de slaapmat een slaapmat hoes te bestellen . Hiermee slaap je comfortabeler op je slaapmat. De slaapmat hoeslaken weegt slechts 155g en is makkelijk te wassen. Het is gemaakt van Tencel, ook wel Lycocell genoemd dit is een plantaardige stof die super licht en makkelijk schoon te maken is.
Lichtgewicht kussen
Natuurlijk is een kussen niet een essentieel onderdeel van een goed slaapsysteem, maar een lekker kussen meenemen op je meerdaagse wandeling kan een heel verschil maken. Vooral als je nadenkt dat je dan praat over een paar gram extra in je bagage.
De Exped Air Pillow bijvoorbeeld weegt slecht 50g. Het materiaal van deze kussen is zo ontworpen dat deze niet snel verschuift op je slaapmat. Vooral niet in combinatie met een Exped Slaapmat. Geef jezelf dus ook een beetje comfort tijdens je hike met dit kussen. En sommige kussens hebben een dubbele functie want met een aantal kun je ook je slaapmatje opblazen.
Wat is nu het beste ultra lichtgewicht slaapsysteem?
Dat is het systeem waarin jij het lekkerste slaapt en de nachten warm doorkomt. We hopen dat onze ideeën om het perfecte lichtgewicht slaapsysteem samen te stellen je heeft geholpen om een keuze te kunnen maken.
Je lichtgewicht slaapzak of quilt is datgene waar je het meeste over wilt nadenken, dit is veruit het belangrijkste en het duurste onderdeel van een lichtgewicht slaapsysteem. Het uitzoeken van een lichtgewicht slaapmatje zou nu een stuk eenvoudiger moeten zijn. De aanschaf van een slaapmat hoes, lakenzak of kussentje is voornamelijk afhankelijk van de beslissing of je deze wilt meenemen tijdens je wandeling.
Welke uitrusting heb je nog meer nodig voor je volgende avontuur?
- De beste lichtgewicht slaapzakken en quilts van 2020
- De beste lichtgewicht slaapmatjes van 2020
- De beste lichtgewicht 2 persoons tenten in 2023 voor ieder avontuur!
- De beste lichtgewicht 3 persoons tenten van dit moment.
- Beste wintertenten voor de doorgewinterde wandelaar in 2023!
- Het beste reis koffiezetapparaat voor elk avontuur
- Beste Reis Waterfilter voor je Volgende Avontuur
- Kies de beste Drybag voor je volgende avontuur!
- Tips voor een goede voorbereiding op een lange afstandswandeling!
- De tien essentials voor je lange afstandswandeling
- Is zelf water zuiveren op reis veilig?